پاسخ:
سلام علیکم
نکته ی خوبی گفتی و سبب شد تا من هم به روایات رجوع کنم و روایاتی در
باره ی اینکه ائمه علیهم السلام ماه محرم را مکرم داشته اند ببینم. روایات بسیار
زیاد بود و من سعی کردم در اینجا فقط تعدادی از آنها را بیان کنم.
با توجه به این روایات که در پایین آورده شده و تعداد بسیار زیادی روایت دیگر که در این باب هست و با توجه به کلام بزرگان می توان مطالب گفته شده را به راحتی اثبات کرد.
و باید در نظر داشت که مهمتر از هر آیه و روایتی ، عمل خود
معصومین است که به روایت تاریخ و عمل متشرعین در طول تاریخ، همواره برای سوگواری امام
حسین علیه السلام مجالسی به پا می داشتند و مردم را هم به آن ترغیب کرده و به
شاعران می گفتند که شعر بسرایند و نوحه سرایی کنند.
دعا مون کن
ویژه نامه
الأمالی (للصدوق) / ترجمه کمرهاى ؛ متن ؛ ص126
مجلس بیست و هفتم
1- حَدَّثَنَا الشَّیْخُ الْفَقِیهُ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ
عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَیْهِ الْقُمِّیُّ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِیسَ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی
الْخَطَّابِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ عَنْ أَرْطَاةَ بْنِ
حَبِیبٍ عَنْ فُضَیْلٍ الرَّسَّانِ عَنْ جَبَلَةَ الْمَکِّیَّةِ قَالَتْ
سَمِعْتُ الْمِیثَمَ التَّمَّارَ قُدِّسَ سِرُّهُ یَقُولُ وَ اللَّهِ
لَتَقْتُلَنَّ هَذِهِ الْأُمَّةُ ابْنَ نَبِیِّهَا فِی الْمُحَرَّمِ لِعَشْرٍ
مَضَیْنَ مِنْهُ وَ لَیَتَّخِذَنَّ أَعْدَاءُ اللَّهِ ذَلِکَ الْیَوْمَ یَوْمَ
بَرَکَةٍ وَ إِنَّ ذَلِکَ لَکَائِنٌ قَدْ سَبَقَ فِی عِلْمِ اللَّهِ تَعَالَى
ذِکْرُهُ أَعْلَمُ ذَلِکَ بِعَهْدٍ عَهِدَهُ إِلَیَّ مَوْلَایَ أَمِیرُ
الْمُؤْمِنِینَ ص وَ لَقَدْ أَخْبَرَنِی أَنَّهُ یَبْکِی عَلَیْهِ کُلُّ شَیْءٍ
حَتَّى الْوُحُوشُ فِی الْفَلَوَاتِ وَ الْحِیتَانُ فِی الْبِحَارِ وَ الطَّیْرُ
فِی جَوِّ السَّمَاءِ وَ تَبْکِی عَلَیْهِ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ النُّجُومُ
وَ السَّمَاءُ وَ الْأَرْضُ وَ مُؤْمِنُو الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ وَ جَمِیعُ
مَلَائِکَةِ السَّمَاوَاتِ وَ رِضْوَانُ وَ مَالِکٌ وَ حَمَلَةُ الْعَرْشِ وَ
تُمْطِرُ السَّمَاءُ دَماً وَ رَمَاداً ثُمَّ قَالَ وَجَبَتْ لَعْنَةُ اللَّهِ
عَلَى قَتَلَةِ الْحُسَیْنِ ع کَمَا وَجَبَتْ عَلَى الْمُشْرِکِینَ- الَّذِینَ
یَجْعَلُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ وَ کَمَا وَجَبَتْ عَلَى الْیَهُودِ وَ
النَّصَارَى وَ الْمَجُوسِ قَالَتْ جَبَلَةُ فَقُلْتُ لَهُ یَا مِیثَمُ وَ کَیْفَ
یَتَّخِذُ النَّاسُ ذَلِکَ الْیَوْمَ الَّذِی یُقْتَلُ فِیهِ الْحُسَیْنُ بْنُ
عَلِیٍّ ع یَوْمَ بَرَکَةٍ فَبَکَى مِیثَمٌ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَیْهِ ثُمَّ قَالَ
سَیَزْعُمُونَ بِحَدِیثٍ یَضَعُونَهُ أَنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی تَابَ اللَّهُ
فِیهِ عَلَى آدَمَ ع وَ إِنَّمَا تَابَ اللَّهُ عَلَى آدَمَ ع فِی ذِی الْحِجَّةِ
وَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی قَبِلَ اللَّهُ فِیهِ تَوْبَةَ دَاوُدَ
وَ إِنَّمَا قَبِلَ اللَّهُ تَوْبَتَهُ فِی ذِی الْحِجَّةِ وَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُ
الْیَوْمُ الَّذِی أَخْرَجَ اللَّهُ فِیهِ یُونُسَ مِنْ بَطْنِ الْحُوتِ وَ
إِنَّمَا أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ بَطْنِ الْحُوتِ فِی ذِی الْقَعْدَةِ وَ
یَزْعُمُونَ أَنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی اسْتَوَتْ فِیهِ سَفِینَةُ نُوحٍ عَلَى
الْجُودِیِّ وَ إِنَّمَا اسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِیِ یَوْمَ الثَّامِنَ عَشَرَ
مِنْ ذِی الْحِجَّةِ وَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُ الْیَوْمُ الَّذِی فَلَقَ اللَّهُ
فِیهِ الْبَحْرَ لِبَنِی إِسْرَائِیلَ وَ إِنَّمَا کَانَ ذَلِکَ فِی شَهْرِ رَبِیعٍ
الْأَوَّلِ ثُمَّ قَالَ مِیثَمٌ یَا جَبَلَةُ اعْلَمِی أَنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ
عَلِیٍّ سَیِّدُ الشُّهَدَاءِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لِأَصْحَابِهِ عَلَى سَائِرِ
الشُّهَدَاءِ دَرَجَةٌ یَا جَبَلَةُ إِذَا نَظَرْتِ إِلَى الشَّمْسِ
حَمْرَاءَ- کَأَنَّهَا دَمٌ عَبِیطٌ فَاعْلَمِی أَنَّ سَیِّدَکِ الْحُسَیْنَ
قَدْ قُتِلَ قَالَتْ جَبَلَةُ فَخَرَجْتُ ذَاتَ یَوْمٍ فَرَأَیْتُ الشَّمْسَ عَلَى
الْحِیطَانِ کَأَنَّهُ الْمَلَاحِفُ الْمُعَصْفَرَةُ فَصِحْتُ حِینَئِذٍ وَ
بَکَیْتُ وَ قُلْتُ قَدْ وَ اللَّهِ قُتِلَ سَیِّدُنَا الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ
ع.
1- از جبله مکیه گوید شنیدم میثم تمار قدس اللَّه روحه میگفت
بخدا این امت پسر پیغمبر خود را در دهم محرم بکشند و دشمنان خدا این روز را
روز برکت گیرند این کار شد نیست و در علم خداى تعالى ذکره گذشته میدانم آن را از
سفارشى که مولایم امیر المؤمنین «ع» بمن نموده و بمن خبر داده که همه چیز بر آن
حضرت بگریند تا وحشیان بیابان و ماهیان دریا و پرندگان هوا و خورشید و ماه و
ستارگان و آسمان و زمین و مؤمنان انس و جن و همه فرشتههاى آسمانها و رضوان و مالک
و حاملان عرش بر او بگریند و آسمان خاکستر و خون گرید سپس فرمود لعنت بر قاتلان
حسین «ع» واجب است چنانچه بر مشرکان واجب است که با خدا معبودان دیگرى قرار دهند و
چنانچه بر یهود و نصارى و مجوس واجب است، جبله گوید گفتم اى میثم چطور مردم روزى
که حسین کشته شود روز برکت گیرند؟
میثم (رضی الله عنه) گریست و گفت بگمان حدیث مجعولى که آن روز خدا
توبه آدم را پذیرفته با آنکه خدا توبه او را در ذیحجه پذیرفته و گمان کنند آن روز
خدا یونس را از شکم ماهى برآورده با آنکه خدا یونس را در ذى قعده از شکم ماهى
برآورده و گمان کنند آن روزیست که کشتى نوح در آن روز بر جودى استوار شده با اینکه
روز هیجدهم ذیحجه بر جودى استوار شده و گمان کنند روزیست که خدا دریا را براى بنى
اسرائیل شکافته با اینکه در شهر ربیع الاول بوده سپس گفت اى جبله بدان که حسین بن
على روز قیامت سید شهیدانست و یارانش یک درجه بر شهیدان دیگر دارند چون بینى
خورشید مانند خون تازه سرخ شده بدان که آقایت حسین کشته شده جبله گوید روزى بیرون
شدم و دیدم آفتاب بر دیوارها چون پارچههاى زعفرانیست شیون کردم و گریستم و گفتم
بخدا آقاى ما حسین «ع» کشته شد.
2- حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْرُورٍ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ عَمِّهِ
عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ قَالَ قَالَ
الرِّضَا ع إِنَّ الْمُحَرَّمَ شَهْرٌ کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ یُحَرِّمُونَ
فِیهِ الْقِتَالَ فَاسْتُحِلَّتْ فِیهِ دِمَاؤُنَا وَ هُتِکَ فِیهِ حُرْمَتُنَا وَ
سُبِیَ فِیهِ ذَرَارِیُّنَا وَ نِسَاؤُنَا وَ أُضْرِمَتِ النِّیرَانُ فِی
مَضَارِبِنَا وَ انْتُهِبَ مَا فِیهَا مِنْ ثَقَلِنَا وَ لَمْ تُرْعَ لِرَسُولِ
اللَّهِ حُرْمَةٌ فِی أَمْرِنَا إِنَّ یَوْمَ الْحُسَیْنِ أَقْرَحَ جُفُونَنَا وَ
أَسْبَلَ دُمُوعَنَا وَ أَذَلَّ عَزِیزَنَا بِأَرْضِ کَرْبٍ وَ بَلَاءٍ وَ
أَوْرَثَتْنَا [یَا أَرْضَ کَرْبٍ وَ بَلَاءٍ أَوْرَثْتِنَا] الْکَرْبَ [وَ]
الْبَلَاءَ إِلَى یَوْمِ الِانْقِضَاءِ فَعَلَى مِثْلِ الْحُسَیْنِ فَلْیَبْکِ
الْبَاکُونَ فَإِنَّ الْبُکَاءَ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ ثُمَّ قَالَ ع
کَانَ أَبِی ع إِذَا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لَا یُرَى ضَاحِکاً وَ کَانَتِ
الْکِئَابَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتَّى یَمْضِیَ مِنْهُ عَشَرَةُ أَیَّامٍ فَإِذَا
کَانَ یَوْمُ الْعَاشِرِ کَانَ ذَلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ
وَ بُکَائِهِ وَ یَقُولُ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَیْنُ ع.
2- امام رضا «ع» فرمود محرم ماهى بود که اهل جاهلیت نبرد را در
آن حرام مىدانستند و خون ما را در آن حلال شمردند و حرمت ما را هتک کردند و ذرارى
و زنان ما را اسیر کردند و آتش بخیمههاى ما زدند و آنچه بنه در آن بود چپاول
کردند و در امر ما رعایتى از رسول خدا «ص» نکردند روز شهادت حسین «ع» چشم ما را
ریش کرد و اشک ما را روان ساخت و عزیز ما را در زمین کربلا خوار کرد و گرفتارى و
بلا بما دچار ساخت تا روز قیامت بر مانند حسین باید گریست این گریه گناهان بزرگ را
بریزد سپس فرمود پدرم را شیوه بود که چون محرم میشد خنده نداشت و اندوه بر او غالب
بود تا روز دهم روز دهم روز مصیبت و حزن و گریهاش بود و میفرمود در این روز حسین
کشته شد (2)
3- حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِیسَ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِی عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ
حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ زَیْدٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو
أَحْمَدَ مُحَمَّدُ بْنُ زِیَادٍ قَالَ حَدَّثَنَا زِیَادُ بْنُ الْمُنْذِرِ عَنْ
سَعِیدِ بْنِ جُبَیْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ عَلِیٌّ ع لِرَسُولِ
اللَّهِ ص یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّکَ لَتُحِبُّ عَقِیلًا . قَالَ إِی وَ
اللَّهِ إِنِّی لَأُحِبُّهُ حُبَّیْنِ حُبّاً لَهُ وَ حُبّاً لِحُبِّ أَبِی
طَالِبٍ لَهُ وَ إِنَّ وَلَدَهُ لَمَقْتُولٌ فِی مَحَبَّةِ وَلَدِکَ فَتَدْمَعُ
عَلَیْهِ عُیُونُ الْمُؤْمِنِینَ وَ تُصَلِّی عَلَیْهِ الْمَلَائِکَةُ
الْمُقَرَّبُونَ ثُمَّ بَکَى رَسُولُ اللَّهِ ص حَتَّى جَرَتْ دُمُوعُهُ عَلَى
صَدْرِهِ ثُمَّ قَالَ إِلَى اللَّهِ أَشْکُو مَا تَلْقَى عِتْرَتِی مِنْ بَعْدِی.
3- على «ع» به رسول خدا «ص» فرمود شما عقیل را خیلى دوست
دارید، فرمود آرى بخدا دو محبت باو دارم یکى براى خوبى خودش و یکى براى آنکه
ابو طالب دوستش مىداشت و فرزندش بخاطر دوستى فرزندت کشته خواهد شد و دیده مؤمنان
بر او اشک ریزد و فرشتگان مقرب بر او صلوات فرستند سپس رسول خدا «ص» گریست تا
اشکهایش بر سینهاش روان شد سپس فرمود بخدا شکایت برم از آنچه خاندانم پس از من
برخورند.
4- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْهَمْدَانِیُّ عَنْ عَلِیِّ
بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ
عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا قَالَ: مَنْ تَرَکَ السَّعْیَ فِی حَوَائِجِهِ
یَوْمَ عَاشُورَاءَ قَضَى اللَّهُ لَهُ حَوَائِجَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ
مَنْ کَانَ یَوْمُ عَاشُورَاءَ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ
جَعَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ
وَ قَرَّتْ بِنَا فِی الْجِنَانِ عَیْنُهُ وَ مَنْ سَمَّى یَوْمَ عَاشُورَاءَ
یَوْمَ بَرَکَةٍ وَ ادَّخَرَ فِیهِ لِمَنْزِلِهِ شَیْئاً لَمْ یُبَارَکْ لَهُ
فِیمَا ادَّخَرَ وَ حُشِرَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَعَ یَزِیدَ وَ عُبَیْدِ اللَّهِ
بْنِ زِیَادٍ وَ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ لَعَنَهُمُ اللَّهُ إِلَى أَسْفَلِ دَرْکٍ
مِنَ النَّارِ.
4- امام رضا «ع» فرمود هر که روز عاشورا کارهاى خود را تعطیل کند خدا
حوائج دنیا و آخرتش را برآورد، هر که روز عاشوراء را روز مصیبت و حزن و گریه خود
کند خداى عز و جل روز قیامت را روز خرسندى و شادیش سازد و در بهشت چشمش بما روشن
شود و هر که روز عاشورا را روز برکت داند و براى خانهاش ذخیرهاى نهد برکت ندارد
و روز قیامت با یزید و عبید اللَّه بن زیاد و عمر بن سعد بدرک اسفل دوزخ محشور
گردد.
5- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَحِمَهُ
اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ
الرَّیَّانِ بْنِ شَبِیبٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى الرِّضَا ع فِی أَوَّلِ یَوْمٍ
مِنَ الْمُحَرَّمِ- فَقَالَ لِی یَا ابْنَ شَبِیبٍ أَ صَائِمٌ أَنْتَ فَقُلْتُ لَا
فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی دَعَا فِیهِ زَکَرِیَّا ع
رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً
إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ فَاسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ أَمَرَ الْمَلَائِکَةَ
فَنَادَتْ زَکَرِیَّا وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ
یُبَشِّرُکَ بِیَحْیى فَمَنْ صَامَ هَذَا الْیَوْمَ ثُمَّ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ
جَلَّ اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ کَمَا اسْتَجَابَ لِزَکَرِیَّا ع ثُمَّ قَالَ
یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنَّ الْمُحَرَّمَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی کَانَ أَهْلُ
الْجَاهِلِیَّةِ فِیمَا مَضَى یُحَرِّمُونَ فِیهِ الظُّلْمَ وَ الْقِتَالَ
لِحُرْمَتِهِ فَمَا عَرَفَتْ هَذِهِ الْأُمَّةُ حُرْمَةَ شَهْرِهَا وَ لَا
حُرْمَةَ نَبِیِّهَا ص لَقَدْ قَتَلُوا فِی هَذَا الشَّهْرِ ذُرِّیَّتَهُ وَ
سَبَوْا نِسَاءَهُ وَ انْتَهَبُوا ثَقَلَهُ فَلَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُمْ ذَلِکَ
أَبَداً یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ
بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ
قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِی
الْأَرْضِ شَبِیهُونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ
لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزَلَ إِلَى الْأَرْضِ مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَرْبَعَةُ
آلَافٍ لِنَصْرِهِ فَوَجَدُوهُ قَدْ قُتِلَ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ
إِلَى أَنْ یَقُومَ الْقَائِمُ فَیَکُونُونَ مِنْ أَنْصَارِهِ وَ شِعَارُهُمْ یَا
لَثَارَاتِ الْحُسَیْنِ یَا ابْنَ شَبِیبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ
عَنْ جَدِّهِ ع أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ جَدِّی ص مَطَرَتِ السَّمَاءُ
دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ بَکَیْتَ عَلَى الْحُسَیْنِ ع
حَتَّى تَصِیرَ دُمُوعُکَ عَلَى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتَهُ
صَغِیراً کَانَ أَوْ کَبِیراً قَلِیلًا کَانَ أَوْ کَثِیراً یَا ابْنَ شَبِیبٍ
إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ
الْحُسَیْنَ ع یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ الْغُرَفَ
الْمَبْنِیَّةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِیِّ وَ آلِهِ ص فَالْعَنْ قَتَلَةَ
الْحُسَیْنِ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ
مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ ع فَقُلْ مَتَى مَا ذَکَرْتَهُ
یا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ
سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ مَعَنَا فِی الدَّرَجَاتِ الْعُلَى مِنَ الْجِنَانِ
فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنَا وَ عَلَیْکَ بِوَلَایَتِنَا فَلَوْ
أَنَّ رَجُلًا تَوَلَّى حَجَراً لَحَشَرَهُ اللَّهُ مَعَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
5- ریان بن شبیب گوید روز اول ماه محرم خدمت حضرت رضا رسیدم بمن
فرمود اى پسر شبیب روزهاى؟ گفتم نه فرمود این روزیست که زکریا بدرگاه پروردگارش
دعا کرد و گفت پروردگارا بمن ببخش از پیش خود نژاد پاکى زیرا تو شنواى دعائى خدا
برایش اجابت کرد و بفرشتگان دستور داد ندا کردند زکریا را که در محراب ایستاده بود
که خدا تو را بیحیى بشارت میدهد هر که این روز را روزه بدارد و سپس دعا بدرگاه خدا
کند خدا مستجاب کند چنان که براى زکریا مستجاب کرد سپس گفت اى پسر شبیب به راستى
محرم همان ماهى است که اهل جاهلیت در زمان گذشته ظلم و قتال را بخاطر
احترامش در آن حرام مىدانستند و این امت حرمت این ماه را نگه نداشتند و نه حرمت
پیغمبرش را در این ماه ذریه او را کشتند و زنانش را اسیر کردند و بنهاش را غارت
کردند خدا هرگز این گناه آنها را نیامرزد اى پسر شبیب اگر براى چیزى گریه خواهى
کرد براى حسین (ع) گریه کن که چون گوسفند سرش را بریدند و هجده کس از خاندانش با
او کشته شد که روى زمین مانندى نداشتند و آسمانهاى هفتگانه و زمین براى کشتن او
گریستند و چهار هزار فرشته براى یاریش بزمین آمدند و دیدند کشته شده و بر سر قبرش
ژولیده و خاک آلود باشند تا قائم (ع) ظهور کند و یاریش کند و شعار آنها یا لثارات
الحسین است اى پسر شبیب پدرم از پدرش از جدش برایم باز گفت که چون جدم حسین (ع)
کشته شد آسمان خون و خاک سرخ بارید اى پسر شبیب اگر بر حسین گریه کنى تا اشگت بر
گونههایت روان شود خدا هر گناهى کردى از خرد و درشت و کم و بیش بیامرزد. اى پسر
شبیب اگر خواهى خدا را بر خورى و گناهى نداشته باشى حسین را زیارت کن اى پسر شبیب
اگر خواهى در غرفههاى ساخته بهشت با پیغمبر ساکن شوى بر قاتلان حسین لعن کن اى
پسر شبیب اگر خواهى ثواب شهیدان با حسین را دریابى هر وقت بیادش افتادى بگو کاش با
آنها بودم و بفوز عظیمى مىرسیدم اى پسر شبیب اگر خواهى با ما در درجات بلند بهشت
باشى براى حزن ما محزون باش و و براى شادى ما شاد باش و ملازم ولایت ما باش و اگر
مردى سنگى را دوست دارد با آن خدا روز قیامت محشورش کند.
6- حَدَّثَنَا أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ
عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی
الْخَطَّابِ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ
عَنْ أَبِی شُعَیْبٍ التَّغْلِبِیِّ عَنْ یَحْیَى بْنِ یَمَانٍ عَنْ إِمَامٍ لِبَنِی
سُلَیْمٍ عَنْ أَشْیَاخٍ لَهُمْ قَالُوا غَزَوْنَا بِلَادَ الرُّومِ فَدَخَلْنَا
کَنِیسَةً مِنْ کَنَائِسِهِمْ فَوَجَدْنَا فِیهَا مَکْتُوباً-
أَ یَرْجُو مَعْشَرٌ قَتَلُوا حُسَیْناً
شَفَاعَةَ جَدِّهِ یَوْمَ الْحِسَابِ
قَالُوا فَسَأَلْنَا مُنْذُ کَمْ هَذَا فِی کَنِیسَتِکُمْ فَقَالُوا
قَبْلَ أَنْ یُبْعَثَ نَبِیُّکُمْ بِثَلَاثِمِائَةِ عَامٍ.
6- امام بنى سلیم از عدهاى بزرگان آنها نقل کرده که گفتند در بلاد
روم جهاد کردیم و بیکى از کلیساهاى آنجا وارد شدیم در آنجا این نوشته را یافتیم:
آیا امید دارند گروهى که حسین را کشتند بشفاعت جدش در روز حساب؟
پرسیدیم از کى این نوشته در کلیساى شما است گفتند از سیصد سال پیش از
اینکه پیغمبر شما مبعوث شود.
______________________________
ابن بابویه، محمد بن على - کمره اى، محمد باقر، الأمالی (للصدوق) /
ترجمه کمرهاى، 1جلد، کتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش.
روایات دیگر:
عاشورا، روز غم
قال الرّضا علیه السّلام :
مَنْ کانَ یَوْمُ عاشورا یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ
جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ یَوْمَ القیامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ.
ترجمه :
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز
قیامت را براى او روز
شادى و سرور قرار مى دهد.
البحارالانوار، ج 44، ص 284
محرّم ، ماه سوگوارى
قال الرّضا علیه السّلام :
انَ اَبى اِذا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لا یُرى ضاحِکاً وَ کانَتِ
الْکِاَّبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتّى یَمْضِىَ مِنْهُ عَشْرَةُ اَیّامٍ، فَاِذا
کانَ الْیَوْمُ العْاشِرُ کانَ ذلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ
بُکائِهِ ... .
ترجمه :
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هرگاه ماه محرّم فرا مى رسید، پدرم (موسى بن جعفرعلیه السّلام ) دیگر
خندان دیده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى یافت تا آن که ده روز از محرّم مى
گذشت ، روز دهم محرّم که مى شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود.
امالى صدوق ، ص 111
سالگرد سوگ حسین علیه السّلام
عَنِ الصّادق علیه السّلام :
نیحَ عَلَى الْحُسَینِ بْنِ عَلی سَنَةً فى کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ
وَ ثلاثَ سِنینَ مِنَ الْیَوْمِ الَّذى اُصیبَ فیهِ.
ترجمه :
حضرت صادق علیه السّلام فرمود:
یک سال تمام ، هر شب و روز بر حسین بن على علیه السّلام نوحه خوانى
شد و سه سال ، در روز شهادتش سوگوارى برپا گشت .
بحارالانوار، ج 79، ص 102
شعر خوانى در ایّام عزا
قالَ الرّضا علیه السّلام :
یا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنى شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا
یّامَ اَیّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَینا اَهْلِ الْبَیْتِعلیهم السّلام .
ترجمه :
امام رضا علیه السّلام به دعبل (شاعر اهل بیت ) فرمود.
اى دعبل ! دوست دارم که برایم شعرى بسرایى و بخوانى ، چرا که این
روزها (ایام عاشورا) روز اندوه و غمى است که بر ما خاندان رفته است .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
سوگوارى در خانه ها
قال الباقرُ علیه السّلام :
ْکیهِ وَ یَاءْمُرُ مَنْ فى دارِهِ بِالْبُکاءِ عَلَیْهِ وَ یُقیمُ
فى دارِهِ مُصیبَتَهُ بِاِظْهارِ الْجَزَعِ عَلَیْهِ وَ یَتَلاقُونَ بِالبُکاءِ
بَعضُهُمْ بَعْضاً فِى البُیُوتِ وَ لِیُعَزِّ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِمُصابِ
الْحُسَیْنِ علیه السّلام .
ترجمه :
امام باقر علیه السّلام نسبت به کسانى که در روز عاشورا نمى توانند
به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزادارى دادند و فرمودند:
علیه السّلام ندبه و عزادارى و گریه کند و به اهل خانه خود دستور دهد
که بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السّلام ، مراسم
عزادارى برپا کند و یکدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویى در سوگ حسین علیه
السّلام در خانه هایشان ملاقات کنند.
کامل الزیارات ، ص 175
گریه آسمان
عَنِ الصّادقُ علیه السّلام :
یا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَى الْحُسَیْنِ اَرْبَعینَ
صَباحاً.
ترجمه :
امام صادق علیه السّلام فرمود:
اى زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسین بن على علیه السّلام گریه
کرد.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 552
