مطلب بیست و سوم - [پایان]

تفسیر زیارت عاشورا (7)

مقامات سلوکی در زیارت عاشورا (5)

ـ درجات مختلف حیات در عوالم 

بنا بر آنچه گفته شد، موت مؤمن، استکمال همان حیات است و‌ همان حیات در مرتبه کاملتری، در موت حاصل می شود. مؤمن تا نمیرد به آن حیات برتر نمی رسد. مگر غیر از این است که در موت، اسباب این عالم رفع می شود. مگر موت غیر از این است که این خورشید و این ماه و این زمین و این امکاناتی که در اختیار ماست از قبیل دست و گوش و چشم و پا و ... از ما گرفته می شود. آیا حیات ما به اینهاست و اینها هستند که ما را زنده نگه می دارند که وقتی اینها از ما گرفته شدند ما بمیریم یا این که حیات، از سرچشمه بالاتری می آید و مراتب بالاتری از حیات، در عالم دیگر، محقق می شود؛ کما اینکه حیات خود این دنیا و عالم طبیعت هم مراتبی دارد. یعنی همانطور که این زمین، دوران بهار و پاییز و موت و حیات دارد هم چنانکه در توصیف عصر ظهور آمده است: «یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا» سوره رم/19 [زنده می کند زمین را بعد از مرگش]، عوالم مختلف هم درجات حیات مختلفی دارند.

ـ مؤمن، قدرت احیاء پیدا می کند 

مؤمن وقتی می میرد وارد یک عالم زنده تری می شود و حیاتش کامل تر و متعالی تر می شود و سرچشمه این هم ولایت امام (ع)‌ است؛ «وَ أَحْیِ‏ بِهِ الْقُلُوبَ الْمَیْتَةَ وَ اشْفِ بِهِ الصُّدُورَ الْوَغِرَةَ» بحارالانوار/ج53/ص190 [و زنده می شود به آن قلوب مرده و شفا پیدا می کند به وسیله ی آن سینه های بر افروخته]. در این صورت، شعاعی از حیات امام (ع) در او دمیده شده و در ظرف خودش سرچشمه حیات خواهد شد؛ «مَنْ سَرّهُ أَنْ یَحْیَا حَیَاتِی وَ یَمُوتَ مِیتَتِی وَ یَدْخُلَ الْجَنّةَ الّتِی وَعَدَنِیهَا رَبّی وَ یَتَمَسّکَ بِقَضِیبٍ غَرَسَهُ رَبّی بِیَدِهِ فَلْیَتَوَلّ عَلِیّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع وَ أَوْصِیَاءَهُ مِنْ بَعْدِهِا» الکافی/ج1/ص209/ح545 [اگر کسی خوشحالش می کند اینکه به حیات من برسد و با مردن من بمیرد و وارد آن بهشتی بشود که خدا به من وعده داده است و به آن درختی متمسک بشود که خداوند خودش کاشته است، پس متولی بشود به ولایت علی بن أبی طالب علیه السلام و جانشینان بعدش]. لذا انسان می تواند خودش به مقامی برسد که نفسش دیگران را زنده کند و دیگران با او زنده شوند (نه اینکه فقط خودش زنده باشد)؛ به عبارتی، اگر حیات کسی حیات محمد و آل محمد (ص)‌ باشد قدرت احیاء پیدا می کند و می تواند تصرف کند و قلوب مرده را زنده کند.

پس، مؤمن برای رسیدن به یک اهداف بالاتری می میرد و می میرد تا آدم زنده تری شود «إِنَّ صَلاتی‏ وَ نُسُکی‏ وَ مَحْیایَ وَ مَماتی لله رب العالمین» سوره انعام/162 [همانا نماز من و قربانی من و زندگی من و مرگ من برای خداوندِ پروردگار عالمیان است]. اگر کسی رو به خدا داشت، هم در حیات و هم مماتش، سیر به طرف خدای متعال خواهد بود. حیات و ممات محمد (ص) و آل محمد (ص) یعنی حیات و مماتی که سیر الی الله است؛ و انسان تا از این عالم عبور نکند مراتبی از سیر او واقع نخواهد شد؛ لذا انبیاء‌ و اولیاء هم باید وارد عالم آخرت شوند. در واقع، بعد از این که همه مراتب کمال این دنیا طی می شود، عالم قیامت به پا خواهد شد.

آنچه که ما باید با سیر عاشورایی خودمان به آن برسیم این مقام است و آن حیاتی که از عاشورا در قلوب انسان ها دمیده می شود انسان را هم در زندگی فردی و هم در زندگی اجتماعی به یک چنین حیاتی می رساند.

عاشورا همچون شب قدر

بی تردید بر اساس روایات و معارف اهل بیت علیهم السلام در این ایام عاشورا همه ی ما پاک و شست و شو می شویم. همانطور که به زائر خانه ی خدا بعد از حج می گویند: «إستأنف العمل» یعنی از نو شروع کن؛ در باب زائر امام حسین علیه السلامهم همین آمده است. یعنی مثل بچه ای که تازه متولد شده است پاک شدید. و بالاتر از آن هم در مورد حاج و هم در مورد زائر امام حسین علیه السلام آمده که گناه های آینده ی تان را هم بخشیدیم، یعنی به گونه ای وارد ولایت ما شدید که گناهان آینده تان را هم بخشیدیم. چون به وادی أیمن داخل می شوید که دیگر شیطان دستش به شما نمی رسد. ما هم اگر با اخلاص آمده باشیم حتما پاک شده ایم و ما باید تلاش کنیم تا این طهارت را محفوظ بداریم. و یک راهش هم این است که ارتباط با حضرت سید الشهداء علیه السلام مستدام باشد. نگهداری آنچه خداوند به انسان عطا کرده از بدست آوردنش سخت تر است. شیطان همواره به دنبال این است که اینها را از دست ما بگیرد. همینکه ماه رمضان تمام می شود از خدا می خواهید که در های جهنم را همچنان به روی شما بسته نگه دارد و در های بهشت را باز نگه دارد.

آن خیراتی که خداوند به برکت امام حسین علیه السلام در این ایام به قلوب مؤمنین ارزانی داشته را باید مراقبه کنیم که اینها محفوظ باشد، اگر دلتنگی از دنیا آمده، اگر توجه به آخرت آمده، اگر حالت توبه که برای هر کسی مراتبی دارد آمده و اگر اعراض از لذات دنیا آمده، تلاش کنیم که این حالات برای ما بماند.

شکر اینکه اهل بیت ما را به وادی ولایت وارد کرده اند این است که انسان برنامه اش را تغییر دهد و کار های قبلی را دیگر انجام ندهد و یک زندگی جدیدی برای خودش تاسیس کند. گاهی اوقات یک گناه مانع قبول کارهای انسان سالک می شود، در روایات هست که مثلا کسی که شراب می خورد عباداتش تا چهل روز قبول نمی شود یعنی چهل روز باید تلاش کنی تا آثار آن گناه را از بین ببرد و بعضی گناهان هست که اگر انسان انجام دهد یک سری مراتبی از انسان گرفته می شود. پس بعد از این ایام عاشورا چنان که همچون طفل متولد شده پاک می شود باید همانند او به برنامه ریزی دوباره برای زندگی بپردازد و شکر این طهارت الهی را بجای آورد.

پایان سلسله مطالب "گفتار های عاشورایی"